Bijna twee maanden rijdt lijn 25 en wat was de start pittig. En nu nog steeds is het elke dag hard werken om de prestaties van de lijn te verbeteren. Zoals verwacht staken flink wat kinderziektes de kop op. Maar ondanks alle uitdagingen die een gloednieuwe lijn – met nieuwe infra, nieuwe voertuigen die voor het eerst in dienstregeling rijden én nieuwe software in de trams – met zich meebrengen, worden er ook stappen vooruit gezet. We spraken met Ronald van der Meer, implementatiemanager Amstelveenlijn bij GVB, over hoe de lijn zich tot nu toe heeft gehouden. En wat er gedaan wordt om de kwaliteit van de dienstverlening zo hoog mogelijk te krijgen.
Betrouwbaarheid
Bij de start van lijn 25 stonden twee dingen vast: er zijn weinig kilometers gereden met de nieuwe 15G trams in gekoppelde samenstelling. En er zijn nog verbeteringen van de infrasystemen nodig. Ronald: “We zien inderdaad dat we nog niet zo stabiel presteren als dat we met z’n allen wensen. Er wordt elke dag keihard aan gewerkt. Er zijn dagen dat we al op niveau presteren qua punctualiteit. Eigenlijk zelfs heel erg goed op die dagen! Maar helaas zijn er ook dagen dat we nog teveel uitval hebben. En laat dat laatste nu altijd direct zichtbaar en merkbaar zijn voor onze reizigers.”
Reizigers
Door de beperkingen van corona is het aantal reizigers op lijn 25 laag. Maar juist de reizigers die wél met GVB meereizen, wil de vervoerder een zo goed mogelijke reisbeleving geven. Zonder uitval of verstoringen. Daarom is het heel vervelend dat reizigers op sommige dagen toch last hadden van de verstoringen en lang moesten wachten op een tram. “Klopt”, beaamt Ronald, “we hebben twee keer zelfs een pendelbus ingezet. De eerste keer vanwege een stroomstoring nabij station Zuid. De tweede keer omdat we een 15G voertuig met een storing niet snel genoeg weg kregen. Dat zijn natuurlijk hele slechte momenten, waar onze reizigers echt veel last van hebben.”
Wisselsysteem
De inmiddels vaste reizigers van lijn 25 weten dat bij halte Stadshart lijn 5 invoegt op het traject van lijn 25. Dit moet veilig gebeuren. De infrastructuur is daarom voorzien van een wisselsysteem dat voorkomt dat trams op elkaar botsen. Toch zijn er op dit punt relatief veel verstoringen. Ronald: “De combinatie van de huidige instellingen de nieuwe wisselbeveiliging en de kinderziektes in de nieuwe voertuigen maakt dat de lijn nog kwetsbaar is voor verstoringen in de dienstregeling. Een voorbeeld: als de tram zich niet goed aanmeldt bij het wisselsysteem, dan blijft het sein op rood staan.
Dat kan komen omdat er bijvoorbeeld een stekkertje in de tram niet goed zit, of omdat een tram niet goed is aangemeld voor de dienstregeling die hij rijdt; of het IT-systeem in het voertuig heeft een bug. Het sein voor de bestuurder blijft dan op rood staan. Als de tram toch door wil rijden, dan moet de bestuurder bijvoorbeeld het wissel met de hand bedienen (met behulp van een wisselijzer) en op de verkeerslichten veilig over de kruising rijden. Het wisselsysteem gaat door deze handmatige actie in een veilige modus: de seinen gaan uit en de volgende trams kunnen dan niet verder voordat het systeem ‘gereset’, oftewel hersteld is.”
Herstellen
“Om dit te herstellen, moet normaal gesproken een monteur langskomen die op een heel andere locatie werkt”, legt Ronald uit. “De storing zou dan veel te lang duren. Om de tijd zo kort mogelijk te houden, staat gedurende de hele dag monteursondersteuning paraat. De ‘reset’ kan daardoor binnen 10 minuten worden uitgevoerd. Soms lukt dat echter niet omdat er nog andere trams in het ‘beveiligde gebied’ staan. Die moeten eerst weg voordat de reset kan worden uitgevoerd. Dit kost tijd, waardoor een kleine verstoring toch opeens voor veel overlast voor de reizigers zorgt. Deze monteurs zijn de onzichtbare helden van de lijn momenteel. Zij zorgen ervoor dat de gevolgen van de kwetsbaarheid die nog in de lijn zit enigszins binnen de perken blijft. Daar moeten ze soms echt flink voor aan de bak.’
Verbeteren
Om dit te verbeteren, zal het wisselsysteem worden uitgebreid met bedienkastjes voor trambestuurders. Ronald: “Op een moment dat het signaal vanuit de tram niet goed doorkomt, kan de trambestuurder straks uitstappen en met een sleutel aangeven welke kant hij op wil gaan. Het wisselsysteem legt alle wissels en seinen dan goed, zodat de tram direct kan doorrijden zonder dat dit voor verstoringen zorgt. Dat is vergelijkbaar met hoe dat in de rest van de stad gaat. In eerdere testen is deze kwetsbaarheid van het totale systeem naar boven gekomen, dus dat was bekend toen we de lijn officieel in gebruik namen op 13 december. Met de bedienkastjes lossen we een heel groot deel van de storingen op die voortkomen uit de combinatie van tram en wisselsystemen. In de fase daarna wordt het wisselsysteem nog verder aangepast, waardoor het zichzelf kan herstellen.
Storingsvrij
Ronald sluit af: “De komende maanden hebben we zeker nog nodig om de prestaties stabiel te krijgen. Vorige week hadden we helaas erg veel verstoringen, maar dat is opgelost, waardoor we nu gelukkig weer de stijgende lijn vast hebben die we te pakken hadden. De dagen dat we storingsvrij op de nieuwe Amstelveenlijn rijden, geeft ons alle vertrouwen dat we onze reizigers snel betrouwbaar ov kunnen bieden.”