De gemeente sloot op 19 december 2018 weer een nieuw contract af met GVB voor de gratis overtocht over het IJ. Het contract start 1 januari 2019 en loopt eind 2024 af. Twee jaar langer dan de gebruikelijke vier jaar. Nieuw in het contract is dat de gemeente en GVB de financiële voor- en nadelen beter verdelen. Het kon vroeger voorkomen dat GVB er op verdiende als de dieselprijs lager werd. Dat wordt nu beter vereffend. Voor GVB zijn tegenslagen nu ook beter op te vangen. GVB moet nog wel oppassen voor zelf veroorzaakte calamiteiten, die zijn voor de eerste 4 ton voor eigen rekening.
Al 106 jaar gratis
Op 6 mei 1912, 106 jaar geleden, maakte de gemeente Amsterdam de stoompont over het IJ gratis. Het werd in Noord door de ‘overkanters’ uitbundig gevierd. De ‘Vereeniging tot bevordering van Buurtbelangen aan de Noordzijde van het IJ’ tooide de straten met vlaggen, er was een optocht met herauten te paard, gevolgd door twee lansknapen met een banier ‘Vrij Vervoer‘ en daarachter een muziekkorps. ‘s Avonds was er bij het Tolhuis een bal champêtre, een dansfeest in de open lucht, afgesloten met vuurwerk. Maar volgens de Nieuw Rotterdamse Courant van 15 mei 1912, sloeg deze feestelijke stemming in Noord in de weken erna snel om.
Invasie
Voor de jeugd van de volksbuurten van Amsterdam was de overtocht namelijk een soort kermisattractie, een buitenkansje. Duizenden en duizenden kinderen namen de pont. Alleen maar omdat het voor niks kon. In grote horden stroomden ze van pont naar pont. Met boterhammen, pinda’s, hengels en schepnetten. Op de pont deden ze hun behoefte stiekem in de kajuit, spuugden ze op de grond met pruimtabak, lieten ze van alles slingeren en joelden ze naar voorbijgangers.
Kattenkwaad
Ook aan de overzijde van het IJ haalde de Amsterdamse volksjeugd kattenkwaad uit. Ze gooiden ramen in of de glazen vensters van lantarenpalen, ze plunderden akkers. Dit tot wanhoop van de enige politieagent in Noord, die tot dan toe een vredig baantje had gehad. Hij moest regelmatig optreden of huilende verdwaalde kleintjes opvangen. Op zaterdag 18 mei werden zelfs extra agenten naar de overzijde gezonden om baldadigheid in te dammen. Na enkele weken keerde de rust weer terug. De lol was eraf.
Bronnen:
Telegraaf 07-05-1912
De Tijd 18-05-1912
Algemeen Handelsblad 6 mei 1912
Haagsche Courant 12-05-1912
Beelden: Beeldbank Stadsarchief.
