Komend jaar werkt GVB in opdracht van Vervoerregio Amsterdam aan een plan om het voltage van het tramnetwerk te verhogen van 600 naar 750 volt. Dit maakt het tramnet robuuster, er is minder kans op uitval en we besparen hiermee naar verwachting 400.000 tot 480.000 euro aan energiekosten per jaar. Het nieuwe voltage zorgt namelijk voor veel minder energietransportverliezen. Met een netwerk op 750 volt voldoen we ook aan de norm voor lightrail. GVB-projectleider Herman Ong A Swie vertelt ons meer over dit plan.
Kosten besparen bij een hoger voltage
Herman Ong A Swie: “Het klinkt tegenstrijdig: een tram verbruikt evenveel energie als hij rijdt op 600 of 750 volt. Bij een hoger voltage heb je namelijk minder stroomsterkte (ampère) nodig om hetzelfde vermogen te bereiken. En hoe lager de stroomsterkte, des te minder warmte er in de rijdraden en toevoerkabels ontstaat, die vervolgens meestal in de lucht verdwijnt en niet benut wordt.”
“In de huidige situatie (600 volt) verliezen we veel vermogen via de bovenleiding, het spoor en de voedingskabels. Dat wordt dan omgezet in warmte en verdwijnt onbenut in de lucht. In de nieuwe situatie met 750 volt is het vermogensverlies 36% lager. Hiermee besparen we dus veel energiekosten, voor ongeveer 3,56 GWh per jaar.”
Wat maakt rijden op 750 volt beter voor de reizigers?
Herman: “Als er veel trams rijden, verbruiken ze veel energie. Dat verlaagt de totaal beschikbare spanning in de bovenleiding. Hierdoor kunnen de trams uitvallen. Dit is nu al een risico, maar het wordt nog belangrijker als we meer of zwaardere trams willen laten rijden. Met 750 volt op de bovenleiding krijgen trams wel voldoende energie en vallen ze minder snel uit. En dat is fijn voor de betrouwbaarheid van onze dienstverlening aan reizigers.”
Welke aanpassingen moeten we doen om naar 750 volt te gaan?
“Alles wat stroom nodig heeft, moet straks kunnen werken met 750 volt. Het gaat te ver om hier alles te noemen, maar denk aan de gelijkrichterstations en bovenleiding en de sectiespanningskasten in de werkplaatsen. Ook moeten de ICT-systemen worden aangepast, zodat de centrale besturingsinstallatie van de tram geschikt is voor 750 volt. We bereiden we ons goed voor en brengen alle risico’s en beheersmaatregelen op tijd in kaart. De eerstvolgende stap is het maken van een integraal plan voor de uitvoering.”
Waarom willen we voldoen aan de norm voor lightrail?
“750 Volt is de Europese NEN-EN 50163 norm voor lightrail: metro en tram horen daar ook bij. GVB hoeft daar nu nog niet aan te voldoen, maar fabrikanten bouwen wel steeds vaker voor 750 volt. Daar krijgen we mee te maken als we nieuwe trams en tractietransformatoren aanschaffen. Het is daarom belangrijk dat we meegaan met de Europese standaard. En we willen niet op twee voltages (600 en 750) inkopen. Het is goedkoper om voor één soort spanning te bestellen. Dit komt bovenop de besparingen aan energiekosten en het positieve effect van een stabieler tramnetwerk voor onze reizigers.”